Disturbed Earth van Didem Pekün

Momenteel kun je de installatie Disturbed Earth van Didem Pekün ontdekken in het Van Abbemuseum (Eindhoven) - de installatie is onderdeel van de tentoonstelling Rewinding Internationalism. De tentoonstelling bevat beeld- en geluidsmateriaal van vroeger en van nu, archiefmateriaal en recent gemaakt werk. De curatoren, collectieven en kunstenaars die de tentoonstelling hebben samengesteld, nodigen je uit ‘terug te spoelen’ naar momenten uit de jaren 90 en je daarop te bezinnen vanuit het perspectief van vandaag. 

De installatie van Didem Pekün werd in opdracht van het Van Abbemuseum voor de tentoonstelling gemaakt. Naast haar heeft het museum vier andere kunstenaars gevraagd om een kunstwerk speciaal voor deze context te maken - deze kunstenaars zijn: Lubaina Himid, Magda Stawarska en susan pui san lok / lok pui san.

Over Disturbed Earth

Didem Pekün’s film Disturbed Earth (2021) is gebaseerd op de 24 uur voor de val van Srebrenica tijdens de oorlog in Bosnië in 1995. Daarbij werden 8 000 moslimmannen en jongens vermoord. Waarnemers van de Amerikaanse Veiligheidsraad noemden de op luchtfoto's zichtbare aardbewegingen, die op de aanwezigheid van massagraven in Srebrenica wezen, Disturbed Earth. 

Op basis van de intensieve studie van historische documenten reconstrueert Pekün de omstandigheden van deze humanitaire ramp.Als artistiek medium koos zij voor een video-installatie. Het is een montage van beeld en tekst én een gechoreografeerde reconstructie van de bureaucratische ‘dans’ die tot de ramp leidde. Pekün legt het institutionele falen bloot, de tragedie van de bureaucratie als vloek op de geschiedenis.

De installatie stelt ook de vraag welke infrastructuur zou kunnen voorkomen dat gebeurtenissen in zo een stroomversnelling raken, waarbij geweld de feiten vaststelt en de buitenwereld achteraf wordt geconfronteerd met de schrijnende feiten en complexe vraagstukken rondom medeplichtigheid en verantwoordelijkheid.

Voor het script gebruikte Pekün transcripties van ontmoetingen tussen representanten van de VN, de NAVO en het Witte Huis, waarbij zij ervoor koos elke verwijzing naar tijd en plaats te verwijderen. Zo wordt de film een universeel verhaal over het falen van overkoepelende instanties tijdens urgente crisissen waarmee veel landen te kampen hebben.

Over de kunstenaar 

Didem Pekün (1978, Istanbul) is kunstenaar-filmmaker, academicus en docent gevestigd in Istanbul en Berlijn. Zij combineert haar artistieke praktijk met onderzoek en docentschap. Haar essayfilms onderzoeken hoe geweld en ontheemding levens vormen en vernietigen. 

De combinatie van haar praktijken, het filmmaken, het onderzoek en de pedagogie, zijn voor haar altijd al gericht geweest op het bouwen van, zij het, kortstondige gemeenschappen die samenwerken aan een doel. Of ze nu filmt op de set, of voor een klas met studenten staat, ze wordt gedreven door werk dat bevrijdt, werk dat over bevrijding reflecteert - de combinatie van beide is haar belangrijkste drijfveer.

Haar documentaires en video-installaties zijn internationaal vertoond en hebben talloze prijzen gewonnen. Zij is een van de oprichters van het Mekanda Adalet Derneği (Centrum voor Ruimtelijke Rechtvaardigheid MAD, Istanboel), behaalde haar B.A. in Muziek van SOAS, haar M.A. in documentaire film en praktijkgerichte PhD's in Visual Cultures van Goldsmiths.

Lees meer over Didem Pekün en Disturbed Earth op haar eigen website: www.didempekun.com / www.didempekun.com/disturbed-earth

Rewinding Internationalism

Deze tentoonstelling in het Van Abbemuseum (Eindhoven) loopt tot en met 30 april 2023. Tickets kun je HIER kopen, voor meer info over de tentoonstelling, klik HIER.

Bronnen voor deze tekst: UDK Berlin (Universität der Künste Berlin), Van Abbemuseum, officiële website van Didem Pekün.